Pamiątki ziemi radziechowskiej

Stowarzyszenie Odnowienia Kościoła w Łopatynie im. Jana Cichewicza gromadzi i archiwizuje polskie pamiątki, pochodzące z ziemi radziechowskiej, gdzie wysiedleni Polacy pozostawili wielopokoleniowy dorobek, rodzinne domy, groby swoich bliskich, kościoły, pomniki i inne ślady kultury polskiej, własną przeszłość i wspomnienia.

Archiwum powstało w 2010 r. z inicjatywy Jana Tomaszewskiego i Michała Hauptamana. Mieści się w Wójcicach pod nr 149, gdzie przechowuje i udostępnia zwiedzającym pamiątki przeszłości związane z ludźmi, polskimi instytucjami, wydarzeniami historycznymi i zabytkami na dawnych kresach wschodnich Polski.

Dokumentuje ono dzieje ziemi radziechowskiej oraz samego Łopatyna, a także historię Stowarzyszenia Odnowienia Kościoła w Łopatynie, jego przedsięwzięcia i opiekę nad spuścizną kulturową, historyczną i narodową na kresach.

Oddzielną grupę tematyczną stanowią: historia kościoła w Łopatnie, historia obrazu Matki Bożej Łopatyńskiej i sanktuarium w Wójcicach.

Na zbiory składają się różnorodne materiały o wartości symbolicznej, osobistej i historycznej, przekazywane przez byłych łopatynian, a także dawnych mieszkańców Radziechowa i okolicznych miejscowości, ich krewnych, przyjaciół oraz sympatyków stowarzyszenia z Polski i Ukrainy. Są to oryginały, fotokopie i kserokopie starych fotografii, ilustrujących dawne życie codzienne na kresach, czasopisma, książki, opracowania, sprawozdania, dokumenty, wycinki prasowe, przedwojenne kalendarze i roczniki, mapy topograficzne, plany i wykazy miejscowości w powiecie radziechowskim.

Wiele miejsca zajmują prywatne korespondencje, a także biografie oraz wypisy z ksiąg metrykalnych w języku polskim i ukraińskim.

Znajdują się tam takie perełki, jak unikalne zdjęcia z uroczystości pogrzebowych Józefa Piłsudskiego, jakie odbyły się w Warszawie i Krakowie, wydane przez Kurier Galicyjski w 1936 r. w formie okolicznościowego albumu, listy nazwisk dawnych osiedleńców niemieckich na Kresach Wschodnich, anonimowe, odręczne zapiski gospodarskie, listy zakupów z ówczesnymi cenami produktów, materiały wspomnieniowe, a nawet lekcje języka polskiego drukowane w przedwojennym Dzienniku Kijowskim.

- Nasze zbiory są ciekawe jak lektura dobrej powieści – mówi kustosz archiwum Alfreda Dańko. - Potrafią tak wciągnąć, że trudno się od nich oderwać. Uczą młodzież i nasze wnuki szacunku dla pamiątek oraz historii ziemi, z której pochodzą ich dziadkowie.

70 proc. materiałów przekazał archiwum Tadeusz Kukiz, lekarz medycyny, pasjonat i popularyzator historii oraz kultury Kresów Wschodnich, autor licznych książek, monografii, szkiców i publikacji prasowych na ten temat.

Wiele starych fotografii pochodzi ze zbiorów Juliusza Rossa (1920-1976), historyka sztuki, publicysty, dra nauk humanistycznych, badacza i popularyzatora historii Polski południowo-wschodniej.

Młode i rozwijające się archiwum polskich pamiątek Ziemi Radziechowskiej wciąż wzbogaca swoje zbiory, przyjmując wszelkie ocalałe materiały bądź ich kopie. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do współpracy i oglądania kresowych pamiątek.

Kontakt z kustoszem archiwum Alfredą Dańko pod nr tel. 77 431 50 28.

Więcej zdjęć archiwalnych w Galerii